Hoe is energy drink ontstaan? De geschiedenis van een razend populair drankje
"
Energy drinks zijn wonderlijke drankjes die ons een snelle energieboost geven. De energy drink is dan ook niet langer weg te danken uit ons dagelijks leven. Als energieboost of als smaakmaker in cocktails en mocktails: ze zijn alomtegenwoordig! Het is bijna niet te bevatten hoe iemand ooit op het idee is gekomen om een drankje te creëren dat direct een opkikker geeft. Toch is het, als u de geschiedenis induikt, helemaal niet zo verwonderlijk. We hebben het over de ontstaansgeschiedenis van de energy drink en leggen uit hoe ze vanuit Azië in Europa terechtkwamen.
Energy drink is ontstaan in Japan
Veel mensen denken bij de energy drink al snel aan het kapitalistische Westen, het walhalla van fastfood en frisdranken, maar eigenlijk ligt de oorsprong van de energy drink in het naoorlogse Japan. Tijdens de oorlogstijd zochten veel mogendheden naar manieren om meer te halen uit hun soldaten. De Duitsers voerden hun blitzkrieg bijvoorbeeld uit onder invloed van het medicijn Pervitine, tegenwoordig bekend als crystal meth.
Terwijl de Duitse Wehrmacht stijf stond van de meth, zocht ook de Japanse luchtmacht naar manieren om vermoeidheid bij hun piloten te bestrijden. Deze piloten dienden vaak erg lange vluchten over verre zeeën uit te voeren om hun doelen te bereiken. Zo ontstond in Japan het idee om taurine te gebruiken. Taurine is een aminozuur dat kan helpen bij het verminderen van vermoeidheid.
Dit leidde tot de creatie van Lipovitan-D, een van de eerste energy drinks. Deze energy drink was specifiek gericht op het verbeteren van zowel de energie als de concentratie. Dit drankje werd verkocht in kleine, bruine glazen flesjes die meer weg hadden van medicijnen dan van frisdranken. Lipovitan-D werd na de oorlog snel populair onder de Japanse arbeiders die lange uren maakten en een extra energieboost nodig hadden om de werkdag door te komen.
De oversteek naar Thailand
Vanuit Japan kreeg het concept van de energy drink uiteindelijk voet aan wal in Thailand. Daar werd het vervolgens ook onder andere namen verkocht. De Thaise energy drink kwam nog altijd in bruine flesjes, maar steeds vaker deed het dat wel met begeesterende namen, mooie slogans en kleurrijke logo’s. Een voorbeeld hiervan was Krating Daeng, een drankje dat volledig gebaseerd was op het Japanse Lipovitan-D. De Oostenrijkse ondernemer Dietrich Mateschitz leerde het drankje in de jaren tachtig kennen en zag het potentieel ervan al snel in.
Dietrich werkte aan het idee om deze energy drink in Europa te introduceren. Hiervoor paste hij de formule een tikkeltje aan, zodat het beter zou aansluiten bij de Westerse voorkeuren. Samen met de Thaise zakenman en investeerder Chaleo Yoovidhya richtte hij het bedrijf Red Bull GmbH op. Het drankje werd onder dezelfde naam, Red Bull, verkocht. Deze naam is niet toevallig gekozen: Krating Daeng is letterlijk vertaald Rode Stier of Red Bull (Engels). De Europese introductie legde beide mannen geen windeieren, want ze werden al snel miljardair. Chaleo claimde een plaatsje in de top drie rijkste personen in Thailand. Dietrich werd dan weer zo waanzinnig rijk dat hij onder meer een eiland, verschillende voetbalclubs en eigen een Formule 1-team kocht. Met een uitgekiende marketingstrategie, gericht op jonge en actieve mensen, wist deze energy drink al snel een grote schare fans bijeen te sprokkelen.
Red Bull en zijn voorgangers
Dit verhaal doet uitschijnen dat Red Bull de eerste energy drink was in het Westen, maar dat is niet helemaal waar. Het was wel de eerste succesvolle introductie van de energy drink in onze contreien. Veel eerder waren er al pogingen geweest om energy drink in het Westen verkocht te krijgen. De Britse apotheker William Walker Hunter had zelfs al in 1927 een energy drink op de markt gebracht, onder de naam Lucozade. Deze energy drink werd aanvankelijk verkocht als een hersteldrank voor zieken. Sinds de jaren tachtig wordt het ook als reguliere energy drink op de markt gebracht. De slogan «Lucozade helpt bij herstel» werd daarop vervangen door «Lucozade vervangt verloren energie». Qua populariteit kan het niet opbotsen tegen Red Bull, maar toch wordt de energy drink van Lucozade nog altijd vlot verkocht in Groot-Brittannië, Australië, Ierland, de Kanaaleilanden en Azië.
Ook aan de andere kant van de grote plas kende men al eerder een energy drink. Zo introduceerde William Mark Swartz er in 1949 de energy drink Dr. Enuf. Het gaat om een energy drink met cafeïne en B-vitaminen. Het werd nooit zo populair als de energy drink van Red Bull, maar het toonde wel aan dat er in het Westen een markt was voor de energy drink. En dat zou Dietrich Mateschitz later goed opmerken.
Meer concurrentie voor Red Bull
Red Bull is uiteindelijk uitgegroeid tot de grootste en belangrijkste producent van energy drinks in de wereld. Toch heeft het in de jaren na de introductie te maken gekregen met steeds meer concurrentie. In 2002 werd bijvoorbeeld Monster Energy geïntroduceerd door Hansen Natural Company (nu Monster Beverage Corporation). Monster Energy, met zijn opvallende blikjes, werd al snel een van de grootste spelers op de markt en een belangrijke concurrent van Red Bull. Het merk richt zich op extreme sporten en jongeren, wat het een stoer imago geeft.
Verder zijn er nog heel wat andere producenten die beloven gezondere varianten te bieden op de traditionele energy drinks of die vooral goedkope energy drinks aanbieden. Voorbeelden hiervan zijn Nocco, Rockstar, Slammers en Spam. Deze bedrijven bieden ook unieke varianten aan, zoals een energy drink met fruit of een energy drink met CBD. Hierdoor hoopt elk bedrijf een deel van de economische koek te krijgen.
"